ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Data ostatniej modyfikacji: 21.05.2014
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1608
Znaczenia: hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
koło arytmetyczne:
◆
Związki frazeologiczne:
◆
na swoje koło wodę ciągnąć:
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
koło chodziste:
▲
koło arytmetyczne:
Koło Arythmetyczne: iest Instrument do snádnego multyplikowánia, y dżielenia liczb wielkich służący. SolGeom III 78.
▲
koło bydlęce:
▲
koło do chodzenia:
Wiedzieć tedy potrzebá: że chodzęnie w kole przydáć się może co ciągnięnia wody, nie do młynow. Gdyż nie zdoła obracániu kámienia mielącego. Niech bowiem będzie koło do chodzęnia ludzkiego, wysokie ná łokci ośm; przypádnie obwod iego w łokci 25. potrzebuiących krokow ludzkich ná ieden obrot 50. SolArch 95.
▲
chodzenie w kole:
Wiedzieć tedy potrzebá, że chodzęnie ludzi w kole skromnym deptánym, nie zdoła obracániu kámięniá mielancego. Dopieroż w kole wielkim dla iego leniwego obrotu. SolArch 95.
Wiedzieć tedy potrzebá: że chodzęnie w kole przydáć się może co ciągnięnia wody, nie do młynow. Gdyż nie zdoła obracániu kámienia mielącego. Niech bowiem będzie koło do chodzęnia ludzkiego, wysokie ná łokci ośm; przypádnie obwod iego w łokci 25. potrzebuiących krokow ludzkich ná ieden obrot 50. SolArch 95.
NAUKA XV. Pompowáć wodę chodzeniem w kole. SPorządz koło M, sposobne do chodzenia w nim kilku ludzi y przy S, ná iednym wále EH cztery łopátki D. SolArch 148.
▲
centrum koła:
Centrum Kołá: Znáczy Srzodek kołá. SolArch 1.
Okryśliwszy cyrkuł ná kole, połdyámetrem długim ná ćwierci pięć łokciá y calow pięć. Rościągniesz nić mocną po Rámionách przez sam srzodek álbo centrum kołá, y pod tą nicią wyciągnioną, náznáczysz punktá ná cyrkule dwa. SolArch 78-79.
Centrum, indecl. pośrzedność. Centrum, Mittel-Punct. le centre. § [...] centrum koła znaczy śrzodek. T III 104.
▲
koło partykularne (
sz. zm.):
◆
Związki frazeologiczne:
◆
chodzący po kole:
PRZESTROGA I. koło KG, ma bydz postáwione około N, wierzchu kołá LTN, nie E ták iáko w figurze, áby chodzący po kole LTN mieli wolne mieysce gdy wiádro opuszczone wyciągáć będą. SolArch 143.
◆
chodzący w kole:
Wszakże iż ciężar w kole postáwiony według Náuki 28. Części I. tey Zabáwy 2 pod punktem E, (to iest pod stopniow 60. nád ktory punkt chodzący w kole, ztrudnością wyżey postąpić może,) tylko połowicą siebie samego ociąża koło do obrotu, a gubi połowicę, iáko obaczysz ná Tablicy przy sześćdziesiątym stopniu ráchuiąc od B, punktu kołá w Figurze. SolArch 95.
Według tey przestrogi máią się miárkowáć siły chodzących w kołách, ktorymi wodę álbo cieżary insze kto ciągnie do gory. SolArch 142.
◆
kołem chodzić:
A ci co reformati niedaleko czekac Ze bedą deformati kołem to bo chodzi. OpalKSat 107v.
Wszytko iak z ziemie poszło tak się w ziemię wraca. Toc przez Lat szesc tysięcy pasmo ten Swiat wodzi, Iedno psuie, drugie ztysz Materyey rodzi. Tec są Pierwszey Mistrzyni wszech rzeczy Natory, Koła ktorymi chodzi. PotPer 22-22v.
◆
chodzić w kole:
Nic Swiat nigdy nowego nie mądzi Smiech z płaczem Przeplatąno więc chodzą wtym na Swiecie Kole. OpalKSat 17v.
●
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa:
●
(war.)
Taż baba na tychże kołach. VerdBłażSet 92.
Taż przecię baba na tych kolech bywa. VerdBłażSet 93.
Táż Bábá/ też kołá. RysProv Iv.
●
Obawiam się zgoła, aby tysz baby nie dzwigały tesz koła. OpalKListy 72.
●
Babá z wozu/ kołom lżej. RysProv 12.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka:
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Data ostatniej modyfikacji: 19.01.2009
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Znaczenia:1. »blisko, obok«: O Panu Lubomirskiem iuz było słychać, koło krzepic. PasPam 197v.
2. »naokoło«
3. »około«
4. »przy«
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
poszukać koło kogoś czegoś »obszukać kogoś w celu znalezienia czegoś«:
Nawet y tych co polassach zywcem znaydowali to wprzod koło niego poszukali trzosa. PasPam 52.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]