W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2024
MUNSZTUKOWY przym.
Słowniki:
L (bez cyt.), SWil, SW (munsztukowy, [musztukowy]), SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Formy: lp D. ż munsztukowej; n munsztukowego; lm D. munsztukowych
Znaczenia:
»związany z  → munsztukiem, czyli wędzidłem«: Aczći y w lećiech zeszłych stáropiscá Vegetius, rok wieku vczy poznáć tym sposobem. Iż gdy kto pilnym przypátrowániem/ gdźie nagłowek práwie v vszká munsztukowego przypinány bywa/ od tego mieyscá wárgi zwierzchniey zmárzski/ ktore ná doł idą/ liczyć będźie/ ile tám zmárzskow naydźie/ tyle lat koniowi przysądzywáć ma: lecz y to czásem omyla. DorHip I E. Lecz w tym się przestrogę dáć godźi/ áby ták obrácáiąc nie ná vźdźienicách konie stáwiano/ bo máiąc wolną gębę z trudnáby go záhámowáć: ále máią stać ábo ná munsztukách swych czásem/ ábo ná kántarzech vstáwnie/ cuglámi dużymi z obu stron do tych kołek słupowych przywiązáne z iednego końcá/ á drugiego do vszek munsztukowych ábo kántárowych/ gdyż hámulec máiąc w gębie/ spokoyniey y posłuszniey stać muśi. DorHip I Fijv. Do tegoż bárzo rzecz pomocna sznurek iedwabny ábo táśiemkę przywiązawszy/ do munsztukoweg[o] oká pod haczkiem podbrodkowym przećiągnąć on wewnątrz miedzy wárgą á miedzy zęboma dolnemi/ iáko owo przyrodzony dołek bywa/ y ták koniec ten drugi do oká przećiwnego munsztukowego przywiązáć dużo/ ále ile być może/ nie znácznie. DorHip I I. MVnsztuk być złożony ze trzech częśći/ iż się ná początku wspomniáło/ przeto ná ten czás do tey trzećiey częśći onego/ to iest/ do łáncuszká przystąpić należy. Podbrodek tedy nic inszego nie iest/ tylko obyczay wárowny miernego leżenia y władze własney Munsztukowey w gębie końskiey/ zámykáiący w sobie sposob potężnieyszego y bespiecznieyszego zádźierżywánia/ ktore to ácz rożne bywáią/ á rożność tę brody końskiey twárdość/ miąższość/ ábo subtelność spráwuie: iednák żaden w mię tego wmowić nie może/ ábym tych ktore brodę koniowi obrażáią y roskrwáwuią. DorHip II Aijv.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: ER